otoczyć się
  • góra i dół

    6.05.2023
    6.05.2023

    Dzień dobry! Nurtuje mnie pytanie co było pierwsze – góra czy góra? Czy słowo to najpierw opisywało formację terenu, czy kierunek orientacji? Podobnie można się zastanawiać czy dół – dziura w ziemi, czy dół – kierunek uzyskał swe znaczenie wcześniej?

  • jednak to dziecko
    24.11.2014
    24.11.2014
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się nad fenomenem ostatnich kilku lat, a mianowicie – coraz częściej spotykam się z używaniem zwrotów typu: te niebo, te dziecko, te pianino i tym podobnych. Słyszę to zarówno w swoim otoczeniu jak i w mediach (stosowane przez dziennikarzy i osoby znane). Zaczęłam się zastanawiać, czy jest to poprawne językowo (czy nie powinno używać się zwrotu to dziecko?), a także skąd w ogóle się wzięło?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Pamiętaj, nie zapomnij
    7.10.2011
    7.10.2011
    Jaka jest różnica miedzy „Pamiętaj” a „Nie zapomnij”? Kiedy prawidłowo używa się jednego, a kiedy drugiego? Czy jest to tylko kwestia osobistych preferencji?
  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • głuchoniemy i głucho-ciemny
    5.06.2013
    5.06.2013
    Dlaczego wyraz głuchoniemy piszemy łącznie, a głucho-ciemny z łącznikiem? Głuchoniemy to przecież «głuchy i niemy», a więc mamy tutaj dwa człony równorzędne – podobnie jak w przypadku wyrazu głucho-ciemny, czyli «głuchy i niewidomy».
  • skutecznie uniemożliwić

    29.09.2023
    29.09.2023

    Czy wyrażenie „skutecznie uniemożliwić” jest poprawne?

  • ul. Obwodnia (nie: Obwiednia) Południowa, Północna
    8.02.2018
    8.02.2018
    Jeśli dana ulica miasta jest uznana przez użytkowników języka/opinię lokalną jako obwodnica i od lat tak się ją właśnie nazywa np. przy objaśnianiu komuś trasy, to czy oficjalne nazwanie jej ulicą Obwiednią jest wariantem poprawnym czy raczej powinniśmy pozostać przy nazwie np. ul. Obwodnica Południowa 14/3. Obwiednia to rzeczownik z zakresu geometrii (vide Doroszewski), Rybnik ma od jakiegoś czasu ul. Obwiednią Południową i Obwiednią Północną. Będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Alternacja czy obniżenie/podniesienie artykulacji?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Szanowni Państwo,
    byłabym niezmiernie wdzięczna za wyjaśnienie, w jaki sposób można odróżnić alternację od zjawiska podwyższenia/obniżenia artykulacji. Na przykład zastanawiam się, czy w nazwisku Biniaszek i Gaworzewski (od imienia Bieniaszek, nazwy miejscowości Gowarzewo) doszło do wymiany e:o, a:o czy obniżenia artykulacji.

    Z wyrazami szacunku,
    Karolina
  • bus
    10.09.2007
    10.09.2007
    Chcę zapytać o środek lokomocji zwany busem. Słownik ortograficzny podaje dopełniacz busu (jak autobusu). O ile jednak w przypadku autobusu uzus rzeczywiście zgadza się z normą, o tyle zaryzykuję tezę, że większość ludzi (przynajmniej w moim otoczeniu, a jest ono zróżnicowane pod względem zawodowym, wiekowym itp.) mówi wsiadać do busa. Co więcej, forma ta jest używana też w bierniku, np. czekać na busa. Czy jest szansa, że słowniki ją zaakceptują?
  • Immersja językowa

    4.03.2022
    4.03.2022

    Dzień dobry,

    Mam pytanie dotyczące definicji immersji językowej. W różnych źródłach znajduję różne informacje. Czy immersja językowa to tylko technika nauczania języka np. w szkołach językowych czy można też mówić o immersji, gdy samemu uczymy się języka w domu, starając się jak najbardziej otoczyć tym językiem np. poprzez słuchanie radia czy oglądanie seriali w tym języku?

    Z wyrazami szacunku

    W.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego